Donna

Gesprek met Donna Senders over liefde, biseksualiteit en queer joy in Rotterdam

‘Schaamteloos jezelf zijn’

tekst: Tessel ten Zweege
fotografie: Florine van Rees

Op een zonnige ochtend in juli spreek ik Donna Senders, een creatieve duizendpoot die haar stem gebruikt om ruimte te maken voor verhalen die te weinig worden gehoord. Ze groeide op in Brabant en verhuisde op haar zeventiende naar Rotterdam. Daar ontwikkelde ze zich tot een krachtige mediapersoonlijkheid en pleitbezorger voor queerzichtbaarheid.

Donna studeerde journalistiek aan de Hogeschool in Tilburg en vond haar weg in de media via de mu ziek. Jarenlang zong ze op internationale jachten en evenementen. Inmiddels is ze radiomaker bij FunX, waar ze onderwerpen bespreekbaar maakt die spelen in queergemeenschappen én breder resoneren in de samenleving.

OPLUCHTING

‘Ik identificeer me als biseksueel’, vertelt Donna als ik haar vraag hoe ze zichzelf ziet. ‘Dat besef kwam al jong. Toen ik vijf was, vertelde ik aan mijn moeder dat ik een liefdesliedje had geschreven, omdat ik verliefd was. En de naam in dat liedje was die van een meisje.’ Haar moeder reageerde zonder oordeel, maar Donna voelde al vroeg dat haar verliefdheden niet helemaal pasten bij het dominante beeld in de media en de samenleving. ‘In Disneyfilms zijn het altijd prinsen waar je voor valt. Dat begreep ik ook wel, maar ik vond meisjes óók leuk, op de manier waarop andere meiden alleen jongens interessant vonden. Dat was verwarrend.’ Op haar veertiende vond Donna via Twitter woorden voor haar gevoelens. ‘Biseksualiteit werd daar genoemd, en ineens viel alles op zijn plek. Het was een opluchting.’

IK VAL OP BEIDE

Toch heeft Donna wel even moeten nadenken over haar seksualiteit. ‘Ik dacht lang dat ik het pas echt zeker kon weten als ik ervaringen had met verschillende genders. Ik was op zoek naar bevestiging. Pas rond mijn 21ste voelde ik me comfortabel genoeg om vragen als ‘maar op wie val je dan meer?’ gewoon te beantwoorden met: ik val op beide, punt.’ Die rust vond ze niet vanzelf. ‘Er zit veel geïnternaliseerde bifobie in onze cultuur. Je voelt haast dat je jezelf moet bewijzen. Dat je moet kiezen of moet laten zien dat je echt niet aan het twijfelen bent.’

DEZELFDE VRAGEN

Gelukkig kreeg Donna in haar directe omgeving weinig veroordeling. ‘Mijn familie is altijd relaxed geweest. Maar buiten die kring hoor je toch vaak dezelfde vragen: ‘Maar mis je dan niet iets als je met een vrouw bent?’ Of: ‘Val je nu dan niet alleen op vrouwen?’ Vooral in gesprekken met onbekenden merkt ze hoe hardnekkig het idee is dat biseksualiteit een fase is, of iets dat je als vrouw ‘voor mannen’ doet. ‘Dan zit ik in een monogame relatie, en dan gaat het gesprek toch weer over mannen. Laatst nog was ik op een festival waar een man me aansprak en niet terugdeinsde op het moment dat ik vertelde dat ik daar was met mijn vriendin. Hij probeerde me zelfs te zoenen, gewoon, waar zij bij stond.’

TINDER WERKT

Donna ontmoette haar vriendin op Tinder. ‘Ik had Tinder eigenlijk voor de lol gedownload. Al snel kwam ik haar profiel tegen en waren we een match. Maar zij werkte ook in de media, dus ik dacht eerst: misschien zijn we aan het netwerken? Gelukkig bleek al snel dat het meer was.’ Na hun eerste date zagen ze elkaar binnen een paar dagen opnieuw, en binnen twee weken waren ze een stel. Inmiddels wonen ze samen én hebben ze – uiteraard – een kat. ‘We zijn nu net verhuisd naar ons eerste echte gezamenlijke huis. Heel cliché voor een vrouwenstel. Maar heerlijk.’

QUEER IN 010

Toen Donna tien jaar geleden naar Rotterdam verhuisde, voelde de stad voor haar nog niet als een queerplek. ‘Stadhuisplein, Lijnbaan… het is allemaal zo heteronormatief. Ik zag mezelf daar niet terug.’ Dat veranderde toen clubs als Ferry meer zichtbaarheid brachten. ‘Eindelijk een plek midden in de stad waar je niet vroeg de laatste tram hoeft te halen of je ongemakkelijk moet voelen om er binnen te stappen.’ Ook danslessen bleken een belangrijke ontmoetingsplek. ‘Bij het HipHopHuis volgde ik voguing-lessen, en daar ontmoette ik andere queermensen.

VOGUING: EXPRESSIE & ACTIVISME

Donna raakte voor het eerst gefascineerd door voguing toen ze als jong meisje op Ibiza een dragqueen zag optreden. ‘Mijn vader nam me mee naar een show. Ik zag daar voor het eerst een man op hakken en ik wilde het liefst de hele avond met hem dansen. Het was een wereld vol glitter en vrijheid.’ Later leerde ze dat voguing zijn oorsprong vindt in de ballroomscene van Harlem, als manier voor queermensen van kleur om zichzelf te laten zien in een wereld die hen onzichtbaar maakte. ‘Het draait om poseren, expressie en activisme. Het is geen dans met vaste regels, maar een creatieve uiting waarin je je eigen queeridentiteit vormgeeft, je lichaam herontdekt en de queerhistorie eert.’

WAAKZAAM OP DE LIJNBAAN

Op de vraag of ze zich veilig voelt om met haar vriendin hand in hand over straat te lopen, is Donna genuanceerd. ‘In principe wel. Maar op plekken als de Lijnbaan voel ik toch een soort waakzaamheid. Niet omdat ik iets heb meegemaakt, maar omdat je weet dat er veel dronken mannen zijn die je kunnen aanspreken.’ Ze benadrukt ook dat ze zich bewust is van haar privilege. ‘Mijn vriendin en ik zien er vrij vrouwelijk uit. Twee vrouwen samen worden vaak geseksualiseerd, niet meteen bedreigend gevonden. Dat is anders bij mannen of bij mensen met een minder conformerende genderexpressie. Dat moet je blijven benoemen. Onze ervaringen zijn niet hetzelfde, maar we delen wel een strijd.’ Toch krijgt ook Donna te maken met seksuele homofobie. ‘Sommige mannen denken dat ze welkom zijn in mijn relatie, omdat ik bi ben. Alsof de deur op een kier staat. Dan voel je echt hoe weinig respect er is voor je relatie en je grenzen.’

VERHALEN MET INHOUD

Donna studeerde journalistiek, maar vond pas la- ter het zelfvertrouwen om haar eigen stem te gebruiken. ‘Ik werkte eerst achter de schermen. En daarna zong ik vijf jaar op jachten – echt, dat was een avontuur. Maar uiteindelijk wilde ik terug naar verhalen maken met inhoud. Zo kwam ik bij radio terecht.’ Bij FunX heeft ze inmiddels haar draai gevonden. In haar werk bij FunX merkt Donna dat queer-zijn soms uitleg vereist. ‘De doelgroep is heel divers, soms religieus of afkomstig uit landen waar homoseksualiteit strafbaar is. Dat maakt het extra belangrijk dat ik mezelf laat zien. Ik krijg ook vragen, zoals: ‘Val je op mannen of vrouwen?’ En als ik dan zeg: ‘Op allebei’, wordt dat meestal geaccepteerd. Maar er heerst ook angst op redacties: hoe vertaal je queer-zijn naar de doelgroep? Daar ligt nog werk.’

ANGST & GEVAAR

Wat haar zorgen baart, is de groeiende weerstand tegen queerzichtbaarheid. ‘De haat richting drag-queens bijvoorbeeld, of de misinformatie over transpersonen: dat is echt beangstigend. Het is niet meer alleen ‘ik wil er niks mee te maken hebben’, maar: ‘ik ben er bang voor’. En dan ben je terug bij af.’ De protesten bij Drag Story Hours zijn een bekend voorbeeld in Rotterdam. ‘Mensen die protesteren zonder dat ze zich verdiepen in wat er daadwerkelijk gebeurt. Die dragqueens betichten van verschrikkelijke dingen, terwijl ze gewoon een kinderboek voorlezen. Het is angst op basis van aannames, niet van feiten. En dat maakt het zo gevaarlijk.’

ZICHTBAAR ZIJN

Hoe kunnen we ons daartegen verzetten? ‘Door schaamteloos jezelf te zijn. Niet omdat we iets moeten bewijzen, maar omdat zichtbaar zijn anderen helpt zich minder alleen te voelen.’ Tegelijkertijd wil ze niet romantiseren dat iedereen zich altijd kan uitspreken. Dat houdt niemand vol. ‘Sommige gesprekken ga ik niet aan. Dat is uit zelfbescherming. Maar ik blijf zichtbaar, in mijn werk, in mijn leven, in mijn liefde.’

VREUGDE

Voor Donna draait Pride om queer joy. ‘Dansen, glitter, hand in hand over straat durven. Maar ook: dankbaar zijn dat we hier kunnen zijn. Als mijn vriendin me ooit ten huwelijk vraagt, kan dat. En dat is helemaal niet vanzelfsprekend. Daar hebben de lhbtiq+- personen die ons voorgingen voor gezorgd en daar ben ik dankbaar voor. Die momenten van vreugde zijn zó belangrijk.’ En hoe ziet haar eigen Pride eruit? ‘Dansen tot ik erbij neerval in Ferry, samen met mijn queervrienden. Geen discussies, geen uitleg, gewoon zijn. Dat is genoeg.’

Tot slot heeft Donna een boodschap voor lezers die zichzelf misschien nog niet durven laten zien: ‘Je hoeft niet luid te zijn om een verschil te maken. Als dit magazine iets in jou raakt, geef het dan door aan iemand die het nodig heeft. Leg het ergens neer, laat het bestaan. Jouw stem mag er zijn, ook als je fluistert.’

‘En hoe ziet haar eigen pride eruit? Dansen tot ik erbij neerval in Ferry, samen met mijn queervrienden.’ – Donna Senders